نقد عقل مدرن با رویکردی زنانه نگر

واکاوی عناصر ساختاری و دستوری مقالات شمس تبریزی با رویکردی بر نقد ادبی پست مدرن

در مقالۀ حاضر، کوشیده‌ایم با تحلیل عناصر ساختاری و دستوری متن مقالات شمس و با رهیافت‌های معنی‌شناسانه (سمانتیک: Semantic) خواننده را به خوانشی نو و دگرگونه از این اثر سترگ فراخوانیم. همچنان‌که مطالعات ساختاری نشان می‌دهد که انواع ادبی از الگوهای نحوی و دستوری معینی پیروی می‌کنند. وجوه فعل و انواع اسم و ضمیر، تأثیرات معنی‌شناسانه خاصی در زبان دارند. بدین ترتیب، می‌بینیم که شمس چگونه با استفاده ا...

مدرن برای دیروز: نقد کتاب موسیقی مدرن

نقد عقل به عقل

نهاد آغازین و فرجامین دستگاه شناخت، طبیعت عقل است. از این رو پرسش از چیستی خردورزی و تعقل، اساسی ترین پرسش بشر است. در این نوشته تلاش کرده ایم تا ضمن توضیح چیستی خردورزی، به این پرسش های بنیادین پاسخ دهیم که «عقل چگونه می تواند هم چنان که دربارة «جز خود» تعقل می کند، دربارة خود نیز تعقل کند؟» و «چگونه و از چه رو و تا کجا می تواند خود را نقد کرده و مورد داوری قرار دهد؟» مدعای ما در این مقاله آن ...

نیچه و نقد عقل محض

در این مقاله تلاش می‌کنیم تا فلسفة نقادی کانت، به‌ویژه آموزه‌های کتاب نقد عقل محض، را از نگاه نقادانة نیچه بررسی کنیم. از آن‌جا که نیچه به کل نظام‌های مابعدالطبیعی و فیلسوفان غربی از افلاطون گرفته تا کانت و هگل هم انتقاداتی یک‌سان و هم ویژه دارد، در این‌ پژوهش نخست به نگاه انتقادی نیچه به کل تاریخ فلسفه، و سپس به نقدهای خاص او به آموزه‌های کانتی در نقد اول او، می‌پردازیم. به باور نیچه، کانت با...

نقد: عقل و اعتقاد دینی

جریان‌شناسی قانون اخلاق از رهگذر نقد عقل به عقل